Doğru pozisyon, sağlıklı uyku

Ömrümüzün yaklaşık üçte biri uykuda geçiyor. İyi ve doğru bir pozisyondaki uyku; dolaşımı hızlandırıyor, strese karşı koruyor, bağışıklık sistemini güçlendiriyor ve vücudumuzu yeni bir güne hazırlıyor. Beden kadar zihin de tüm yorgunluğunu atıyor. Ancak sabah yataktan yorgun ve dinlenmemiş kalkıyorsanız, sürekli uykunuzu alamadığınızdan yakınıyorsanız yanlış giden bir şeyler var demektir. 

Yapılan geniş çaplı bilimsel anketler sağ yan tarafa doğru uyuma pozisyonunun yüzde 41 ile en sık uyuma şekli olduğunu gösteriyor. Peki hangi pozisyon daha sağlıklı? Bu soruyu üç uzmana sorduk, farklı açılardan yorumlar aldık. Okuyun, kararı siz verin. 

SAĞA YATMAK SAKİNLEŞTİRİYOR

Kulak Burun Boğaz Uzmanı Op. Dr. Bekir Sivri, yatış pozisyonu ile nefes alınan burun deliğinin ilişkisine değinerek, “Normalde burun içinde konka denilen, büyüyüp küçülebilen süngerimsi yapıda burun etleri bulunuyor. Normalde burun etleri dönüşümlü olarak ara ara şişip iniyor. Bundan dolayı herkesin ara ara bazen soldan bazen sağdan hafif tıkanıklık hissetmesi normal kabul ediliyor. Uyurken de yatılan yöne bağlı olarak burun deliklerinin biri tıkanırken, diğeri açılıyor. Solunum açık olan burun deliğinden yapılıyor. Ayrıca nefes alınan burun deliği ile beynin yarım küreleri ve sempatik parasempatik sinir sistemleri arasında da bir ilişki bulunuyor” diyor. 

Sağa yatınca 

Sağ tarafa yatılması durumunda, sağ taraftaki burun deliği tıkanıyor, sol burun deliği açılıyor. Sol burundan yapılan nefes alma ile sağ beyin yarım küresinin aktivitesi artıyor. Op. Dr. Sivri, “Sağ beyin yarım küresinin uyarılması, parasempatik sinir sistemimizin faaliyetlerinin artmasına, kalp hızının yavaşlayıp tansiyonun düşmesine ve mide-bağırsak faaliyetlerinin yavaşlamasına neden oluyor. Dolayısıyla kalp daha az yoruluyor, uykuya dalmak daha kolaylaşıyor. Bu da dinlenmenin daha iyi olmasına olanak sağlıyor” diyor. 

Sola yatınca

Sol tarafımıza yattığımızda ise sol burun deliğinin tıkanması ile birlikte sağ burun deliğinden nefes alınması, sempatik sinir sisteminin faaliyetlerinde artışa yol açıyor. Bu durumda kişi biraz daha uyarılmış oluyor ve kalp atışlarındaki hızlanma ile kalp yoruluyor. Derin uykuya dalma zorlaşıyor çünkü kalp atım hızının, tansiyonun, heyecan ve dikkatin artması uykuya engel olabiliyor. Sol taraf üzerinde uyurken uykuya dalmada uzama ve uyku kalitesinde azalma oluyor.

Yüzüstü yatınca

Uzun süre yüzüstü yattığımız takdirde kalp, akciğerler ve mide bu durumda baskı altında kalıyor. Ciğerlerimiz ve midemiz sıkışıp rahatsızlık verebiliyor. 

 Sırt üstü yatınca

Op. Dr. Sivri, normal şartlarda sorun yaratmayan sırt üstü pozisyonun özellikle kilolu, çenesi geride olan, boyun yapısı kısa ve kalın olan hastalarda sıkıntılı olabildiğini belirterek, “Sırt üstü yatış pozisyonunda dilin ve yumuşak damağın geriye kaçmasına bağlı hava yolunda tıkanıklık olabileceğinden apne dediğimiz uyku sırasında nefes almada tıkanıklıklar meydana gelebiliyor. Bu durum vücudun dinlendirici bir uykuya geçmesine ve dinlenmesine engel oluyor. Ayrıca sırt üstü yatılması durumunda mide ve bağırsakların fonksiyonlarını gerçekleştirmesi biraz daha zorlaşacaktır” diyor.

NASIL YATMALI?

En faydalı ve belki de en az zarar görebileceğimiz yatış pozisyonunun sağ yana yatarak ve ayakları vücuda doğru çekerek uyuma olduğunun yapılan araştırmalarla doğrulandığını belirten Op. Dr. Sivri, “Bu yatış şeklinde hem mide ve bağırsaklar korunuyor hem de sindirim daha kolay tamamlanıyor” diyor.

Burun içinde tedavi ya da ameliyat gerektiren kemik eğriliği olanlarda sağa yatmak da fayda getirmiyor ve bir uzmana başvurmak gerekiyor. 

Cildinizi kırıştırmayın

Gün içinde düzensiz ve yetersiz uyumak, sağlığımızı olumsuz yönde etkilemesinin yanında yüz yaşlanmasını da hızlandırıyor ve kırışıklıkların daha erken ortaya çıkmasına neden oluyor. Estetik ve Plastik Cerrahi Uzmanı Op. Dr. Ayşegül Sivri daha genç ve güzel görünmek için düzenli, yeterli ve uygun pozisyonda alınan uykunun cildimiz için olmazsa olmaz olduğunu belirterek, “Uyku esnasında kullanılan sert yastık ve ağırlıklı yan pozisyonda uyumak yaşlanmayı hızlandırıyor. Çoğu zaman bir yanımız üstüne daha sık uyuduğumuzda, yıllar içinde üzerine yattığımız tarafta daha fazla kırışıklık ortaya çıkıyor. Doğalımız simetrik olmamakla birlikte sürekli yan pozisyonda ve hep aynı tarafa yatmak yüzümüzde bulunan mevcut asimetriyi daha da belirgin hale getiriyor” diyor.