Makrodaktili bir veya birkaç parmağı etkileyen parmakların normalden çok daha büyük olmasıyla karakterize doğumsal bir anomani olduğunu belirten VM Medical Park Samsun Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji Kliniği’nden Op. Dr. Atakan Telatar, makrodaktili hastalığı hakkında bilgilendirmelerde bulundu. Peki, makrodaktili nedir? Nasıl anlaşılır? Tedavi yöntemleri nelerdir? İşte yanıtı…
MAKRODAKTİLİ NEDİR?
Makrodaktili, bir veya birkaç parmağı etkileyen parmakların normalden çok daha büyük olmasıyla karakterize doğumsal bir anomalidir. Çoğu zaman el parmaklarını etkilemekle beraber daha az sıklıkta ayak parmaklarını da etkileyebilmektedir. En çok etkilenen parmak elin ikinci parmağı olan işaret parmağıdır. Zaman zaman birinci parmakla beraber olabildiği gibi tek başına da görülebilir. Kimi durumlarda iki parmağın yapışık olması anlamına gelen sindaktili hastalığıyla eş zamanlı olarak görülebilir.
MAKRODAKTİLİ NASIL ANLAŞILIR?
Makrodaktili genellikle doğum sonrası ilk birkaç günde durum fark edilir ve ilgili doktora hasta yönlendirilir. Hastalığın olası iki tipi vardır. Birinci tipte hastanın büyümesiyle orantılı olarak parmak da büyür. İkinci tipte ise parmak, hastanın büyümesinden bağımsız ve daha hızlı olarak büyür. Parmak büyüdükçe fonksiyonlarını kaybeder, el hareketlerini yapmak güçleşir ve kozmetik olarak görünümü gittikçe kötüleşir.
NEDEN OLUR?
Parmağın büyümesinin kaynağı cilt altı yağlı dokular, kemik yapılar veya sinirler olabilir. Hastalığın sinirlerde gelişen aşırı uyarıma bağlı olarak geliştiği ve aynı nedenle büyümenin asıl kaynağının sinirlerin fazla büyümesi olduğu düşünülmektedir.
TANI KOYMA SÜRECİ
Makrodaktili hastalığına tanı koymak kolaydır. Elin klinik görünümü tanıyı koymak için yeterlidir. Fakat tedaviye başlayabilmek için röntgen çekilmesi veya yumuşak dokuların da değerlendirilebilmesi için MR çekilmesi gerekebilmektedir.
MAKRODAKTİLİ TEDAVİSİ NASIL YAPILIR?
Tedavi hastalığın şiddetine göre değişebilmektedir. Hafif olgularda parmağın splintlerle desteklenmesi düşünülebilir. Fakat bu yaklaşım parmağın daha da büyümesine genelde engel olamamaktadır. Tedavide amaç daha fonksiyonel ve kozmetik açıdan iyi görünen bir parmak elde etmektir. Makrodaktili ameliyatı çok karmaşık bir süreçtir. Parmağı küçültebilmek için kemik uzunluğunu kısaltmak, parmak içerisindeki yağlı dokuları seyreltmek, aşırı büyümüş sinir dokularını kesip çıkarmak gerekebilmektedir. Tedavi genellikle parmağın uzun eksende bir yarımının küçültülmesini takiben yaklaşık 3 ay sonra ikinci yarımının küçültülmesi şeklinde iki basamaklı olarak yapılır. Bunun nedeni parmakların damar anatomisinin her iki bölümünün aynı anda ameliyat edilmesini riskli hale getirmesidir. Ne yazık ki hastaların büyüdükçe tekrar tekrar ameliyat olması gerekebilir. Çünkü her ne kadar deformite düzeltilmiş olsa da, hasta büyüdükçe deformite de tekrar ortaya çıkmaktadır.
