Lipödem, sıklıkla obezite ile karışan bir sendrom. Çoğunlukla gözden kaçırılan fakat giderek artan bu sağlık sorunu dünyada kadın nüfusunun yüzde 10’unu etkiliyor… Peki, lipödem nedir? Nasıl tedavi edilir? Hangi bölgelerde görülür? Estetik Cerrah Prof. Dr. Ahmet Karacalar anlatıyor…
Çok zayıfladığınız, düzgün bir diyet uyguladığınız halde vücudunun üst kısmına kıyasla orantısız olarak kilolu bir alt gövdeye ve kalın bacaklara sahipseniz siz de “Tipik” bir lipödem hastası olabilirsiniz. Ve işin kötüsü tipik obezite yağının aksine, lipedemik yağ, diyet ve egzersiz yoluyla kaybedilemez.
Ünlü Estetik Cerrah Prof. Dr. Ahmet Karacalar, yeni kitabı “Lipodem Sendromu: Evrimsel bir uyumsuzluk” ta tarım devriminden bugüne Lipodem’in özellikle kadınlara nasıl sirayet ettiğini anlatıyor.
“LİPÖDEMLİ KADINLAR DİYET VE SPORLA ZAYIFLAYAMAZ!”
Lipödem, bacaklarda ve kollarda simetrik bir yağ dokusu (yağ) birikmesi ile karakterize edilen kronik bir tıbbi durum. Yaygın olan ancak yeterince tanınmayan bir hastalık olan Lipödem genellikle obezite ila karıştırılıyor. Oysa obezite yağı, kalori kısıtlayan diyetle yakılabilirken lipödemli yağ dokusu, diyete ve spora karşı çok dirençli. Burada önemli olan kişinin obezite problemi mi, lipodem problemi mi yaşadığının net teşhisinin konulması.
Bu yüzden Türkiye’de durum yeterince önemsenmezken dünyada lipödem problemi yaşayan insanlar için kurulmuş onlarca dernek bulunuyor.
Prof. Dr. Ahmet Karacalar yeni kitabında konuyu detaylı incelerken lipodemin köklerine de iniyor; “Lipödem, tarım devrimi ile bağlantılı. Obezite ise endüstriyel devrimle bağlantılı. Endüstriyel devrim konforu arttırırken hareketi azalttı, yiyeceğe erişimi kolay hâle getirdi. Obezite bu anlamda modern toplumun bir hastalığı.”
Lipödem sorunu insanoğlunun avcı-toplayıcı dönemden tarım toplumuna geçtikten sonra ortaya çıkıyor. Prof. Dr. Karacalar tarihe bedensel farkındalıklarla bakıyor ve “Çatalhöyük’te bulunan Kibele heykelciğine bakarsak bacaklarda ve kollarda ki vücutla orantısız kalınlaşmanın lipödem olduğu görülür. Açlığa bile dirençli bu yağlar, kıtlık zamanımda dahi bu tür kadınların yaşamasına, çocuk sahibi olmasına ve onları emzirmesini sağlamıştır. Bir bakıma bu beden kutsallaştırılmış ve tanrıça tahtına oturtulmuştur. Tarım devriminden sonra, insanoğlunun buğday temelli, çeşitten fakir sedanter yaşama geçmesi ile birlikte kendi bedenine uyumsuz hayat tarzı başlamıştır. Bağırsaklardaki mikrobiota bozulmuş ve değişmiştir” diyor.
LİPÖDEM NE DEMEK?
Yağ dokusunu tutan ödemle seyreden bir hastalık sanılırdı. Metabolik, hormonal pek ince damarlar, duyu sinirleri, bağ dokusu gibi pek çok dokuyu tutan yangılı bir sendrom demek daha doğru. Çok yaygın aslında. Sadece ayakbileği kalınlığı bile lipödem olabiliyor.
NEDEN EVRİMSEL BİR HASTALIK?
Evrimsel uyumsuzluk hastalığı. Bizim fizyolojimiz milyonlarca yıl avcı-toplayıcı yaşam tarzına göre evrildi. Aniden 9000 sene önce her şeyi değiştirdik. Beslenme değişti. Günümüz ekmeklik buğday temelli diyete başlandı. Sedanter yaşam, hayvanlardan bulaşan hastalıklar, toplu yaşamanın stresi, değişen mikrobiota bedenimize uygun olmayan bir tarz ortaya çıkardı. Bedenimiz yeni yaşam koşullarına evrimleşemedi. Bunun için 9000 yıl çok kısa bir zaman dilimidir. Bu nedenle evrimsel uyumsuzluk hastalığıdır.
Lipodem üzerine bir kitap çıkarmaya nasıl karar verdiniz?
Daha önce bir kitap çıkarmıştım. Konuyla çok ilgilendiğim için özel bir birikimim var bu konuda. Pandemi bana kitabı yazacak zaman verdi. İndiana Johns filmlerindeki gizem peşinde arkeolog, bilim adamı karakteri bana ilham vermiştir. Çatalhöyük’de lipödemin gizemini aramak bu karaktere paralel bir araştırmaydı.
Dünyada bu kadar üzerine konuşulan hatta devletler tarafından tedavisi üstlenilen konu neden Türkiye’de neden hiç konuşulmuyor?
Tıp eğitimde lipödem yer almıyor, çok özelleşmiş bir konu olarak kabul ediliyor. Bu nedenle doktorlar arasında bile az biliniyor.
SELÜLİTİN LİPÖDEMLE BAĞLANTISI VAR MI?
Selülit eskiden sadece görüntü bozukluğu sanılırdı. Selülit altta yatan metabolik ve hormonal soruna işaret ediyor. Bu nedenle tedavisinde lipödem bakış açısı gerekli. Selülit ve lipödem birbirine yakın ve bazen iç içe geçmiş konular.
LİPÖDEM TEDAVİSİ NASIL?
Öncelikle superdry4D liposuction ile hastalıklı yağları almak gerekiyor. Superdry4D liposuction kansız ortamda yağ almayı sağladığı gibi işlem sırasında şekil ortaya çıktığı için hekime sonucu tam değerlendirme şansı da veriyor.
Bu işlem sonrasında evrimsel tıp ilkelerine uygun bir yaşam tarzı programı veriyoruz.
HANGİ BÖLGELERDE ORTAYA ÇIKABİLİR?
Lipödem özellikle bacakları daha az sıklıkla kolları tutar.
SPOR VE DİYETLE NEDEN DÜZELMEZ?
Hormonal tetiklenen yağ olduğu için etkilenmez. Normal yağ alımı ise kalori fazlalığı ile oluyor. Bu tür yağlar kalori kısıtlamasına cevap verir.
Çocukluktan beri bu problemi yaşayanlar da var? Bu genetik mi?
Çoğu zaman ergenlikte başlıyor. Poligenetik olarak kabul ediliyor.
Lipodem insanlara görüntü dışında ne gibi zararlar verebilir?
Eklemlere zarar verebiliyor. Tiroid sorunları genellikle birlikte. Muhtemel yangıya bağlı psikolojik sorunlar oldukça sık. Varisler sıklıkla eşlik ediyor. Sindirim sorunları sıklıkla görülüyor.
Tedaviyi her estetik cerrah yapabilir mi? Doğru yapılmadığında ne olur?
Liposuctionı her estetik cerrah yapabilir. Ancak lipödem özel ilgilenilmesi gereken bir alan. Klasik liposuction bakış açısı lipödemde yeterli olmaz. Sonra yapılacak asıl işlemleri etkiler.
LİPÖDEM TEDAVİSİ SONRASI NASIL KORUNMALI?
Son kitabımda ayrıntılı bahsettiğim evrimsel tıp ilkelerini içeren bir program gerekli. Bunun için Paleo yaşam tarzına dayalı bir program uyguluyoruz. Beslenme, spor, sirkadian ritim, besin desteği ve zihinsel gevşeme teknikleri bu programda yer alıyor.
Bazı insanların üst bedenleri kilo alıyor, bacakları zayıf kalıyor o neden?
Polikistik over gibi insülin direncinin olduğu hastalarda karın ve üst beden yağlanırken kalça ve bacaklar ince kalıyor.
