Her sene 18 Şubat Dünya Asperger Sendorumu olarak kutlanıyor. Asperger sendromu, Rett Bozukluğu yada Dezintegratif Bozukluk olarak adlandırılıyor. Şizofren ve otizmle de karıştırılan aspergerlilerin en belirgin özelliği, IQ’lerinin yüksekliği. Asperger sendromu nedir, belirtileri neler? Asperger Sendromu nasıl tedavi edilir? İşte Asperger sendromuna ilişkin bilgiler..
Asperger Sendromu tüm dünyada 18 Şubat’ta farkındalık yaratmak amacıyla kutlanıyor. Gelişim bozukluklukları arasında en sık görülen otizmdir. Bu bozukluğun dışında Rett Sendromu , Asperger Sendromu ve Dezintegratif Bozukluk olarak bilinen tipleri de vardır. Nadir görülen hastalık tipleri olsa da kimi zaman çocuğun ileride tek başına bakımını sağlayamayacak duruma gelmesi gibi sorunlara yol açabiliyor.
ASPERGER SENDROMU (BOZUKLUĞU) NEDİR?
Hastalığın en tipik özelliği, yaşına uygun bedensel ve zihinsel gelişim gösteren çocuğun sosyal hayatında sorun yaşaması. Bu sendrom, aşırı hareketlilik ve sinirlilik gibi spesifik olmayan sorunların yanı sıra iletişim güçlüğü ve yaşıtlarıyla birlikte olamama gibi yakınmalarla gelişiyor. Çocuk sık sık yineleyici hereketlerde de bulunuyor; el parmaklarını şıklatıyor veya karmaşık vücut hareketleri sergiliyor. Erkeklerde daha sık görülen Asperger bozukluğunda çocuğun dil gelişiminde bir gecikme görülmüyor. Örneğin çocuk 2 yaşına geldiğinde tek tek sözcükler söyleyebiliyor, 3 yaşına geldiğinde ise iletişim kurmaya yönelik cümleler kurabiliyor. Ancak dilin pragmatik, yani amaca yönelik sosyal kullanımında güçlük çekiyor. Örneğin espri yapamıyor, konuşmalar arasında ipuçlarını yakalayamıyor. Çocuk çevresiyle ilişki kursa da, sosyal ortamda yadırganan veya gülümsemelere yol açan davranışlar sergiliyor. Mesela, oyun sırasında kuralları öğrenmekte güçlük çekiyor veya beklenen duygusal tepkiyi veremiyor.
Bu çocuklarda görülen bir başka önemli özellik de, ezber kabiliyetlerinin yüksek olması ve kendilerine has ilgi alanlarına sahip olmaları. Diyelim ki müziğe ilgi duymuşsa, bu alandaki tüm sanatçıları ve şarkı sözlerini ezberliyor, posterleri biriktiriyor, televizyondaki programları aksatmadan izlemeye başlıyor.
ASPERGER SENDROMU BELİRTİLERİ NELERDİR?
Çocuğunuzda aşağıdaki ilk dört maddeden en az ikisi, diğer iki maddelerden de en az biri varsa çocuğunuz Asperger Bozukluğu’na yakalanmış olabilir.
– El kol hareketleri, aldığı vücut konumu, takındığı yüz ifadesi , göz göze gelme gibi birçok sözel olmayan davranışında belirgin bozulma varsa
– Yaşıtlarıyla gelişim düzeyine uygun ilişkiler geliştiremiyorsa
– İnsanlarla eğlenme, ilgisini ya da başarılarını kendiliğinden paylaşma arayışı içinde değilse, (örneğin ilgilendiği nesneleri göstermiyor, getirmiyor veya belirtmiyorsa)
– Sosyal yada duygusal karşılıklar vermiyorsa
– Dili kullanma becerisi zayıflamışsa, örneğin espri yapamıyorsa, konuşmalardaki ipuçlarını yakalayamıyorsa
– Sözel iletişimi başlatma yada sürdürmede belirgin bir sorun yaşıyorsa
– Özgül, işlevsel olmayan, gündelik işlere ya da törensel davranış biçimlerine hiç esneklik göstermeksizin sıkı sıkıya uyuyorsa
– Basmakalıp ve yineleyici motor hareketlerinde bulunuyprsa örneğin el çırpıyor, parmaklarını şıklatıyorsa
– Sürekli eşyaların parçalarıyla uğraşıp duruyorsa
ASPERGER SENDROMUNUN NEDENİ NEDİR?
Bu bozukluğun kesin nedeni bilinmiyor.
ASPERGER SENDROMU NASIL TEDAVİ EDİLİYOR?
Hastalığın kesin çözümü yok. Çocuğun sosyal empati yeteneğini arttırmaya yönelik tedaviler uygulanıyor. Çocuğun gerileme yaşadığı alanlarda özel eğitim veriliyor ve davranış terapileri uygulanıyor. Bu şekilde sosyal hayatta yaşadığı sorunların hafifletilmesi sağlanıyor.
